سناد، همگام، سیدا و پادا جزیره‌هایی منفصل و رویایی به‌نام سامانه‌های یکپارچه نرم‌افزاری در آموزشوپرورش!
تاریخ انتشار: ۸ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۳۹۱۳۲۴
سامانه‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش از سناد، همگام و اخیراً سیدا و پادا موضوعی است که در طول سال‌های اخیر کمتر درباره آنها صحبت شده است؛ سامانه‌هایی که در دوره‌های مختلف به‌صورت جزیره‌ای و غیریکپارچه تولید، استفاده و بعضاً رها شده است! - اخبار اجتماعی -
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ سامانه‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش از سناد، همگام و اخیراً سیدا و پادا موضوعی است که در طول سال‌های اخیر کمتر درباره آنها صحبت شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سامانه‌های متعددی که هر چند وقت یکبار رونمایی و به مجموع سامانه‌های پراکنده وزارت آموزش و پرورش اضافه می‌شوند اما در عمل کارایی هر یک با مشکلاتی مواجه است!
در همین رابطه با محمود حبیبی؛ مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش گفت‌وگو داشتیم که مشروح آن را در ادامه مشاهده می‌کنید:
تسنیم: با توجه به اینکه منبعی درباره تاریخچه شکل‌گیری نرم‌افزارها و سامانه‌های مورد استفاده در آموزش و پرورش وجود ندارد، لطفا مختصری در این رابطه توضیح دهید. گویا شروع این کار از سال 1371 در قالب نظام جامع انفورماتیک آموزش و پرورش و توسط شرکت پژوهش و نوآوری صنایع آموزشی با تولید 33 نرم‌افزار آغاز شده است و به عنوان نمونه ثبت نمرات تحصیلی به ترتیب در نرم‌افزار تحت داس (DOS) و دانا تحت ویندوز در مدارس، و سپس سامانه‌های تحت وب سناد، سیدا و درگاه پادا بوده است؟
همانطور که اشاره کردید شروع کار استفاده از سیستم‌های نرم‌افزاری در آموزش و پرورش سال 1371 است. در آن زمان با توجه به مقتضیات و فناوری موجود سیستمهایی طراحی شد تا تمام فرآیندهای اداری وزارت آموزش و پرورش مکانیزه شوند. این سامانه‌ها در حوزه‌های مختلفی مانند منابع انسانی (پرسنل، احکام و حقوق)، سیستم‌های دانشآموزی، و مالی ایجاد و فعال شدند. این سامانه‌ها در آن زمان تحت سیستم عامل DOS بود و طراحی آن با توجه فناوری آن زمان، مناسب بود. با توجه به اینکه در آن زمان واحدهای سازمانی با یکدیگر اتصال شبکه‌ای نداشتند، معماری این سامانه‌ها کاملاً مجزا و جزیره‌ای در نظر گرفته شده بود یعنی سیستم‌های منابع انسانی، دانش آموزی و مالی هر یک به صورت مجزا، کار خود را می‌کردند و ارتباط سیستمی با یکدیگر نداشتند.
تجمیع داده‌های الکترونیکی نیز به صورت سلسله مراتبی (Hierarchical) صورت میپذیرفت یعنی اطلاعات در بازه‌های زمانی مشخصی به صورت فایل از مدارس جمع‌آوری و در منطقه تجمیع و سپس از منطقه به استان و به همین ترتیب از استان به ستاد ارسال و تجمیع می‌شدند. این شکل انتقال اطلاعات باعث ریزش اطلاعات، خطا در تبادل اطلاعات و کند بودن فرآیندها می‌شد و ستاد می‌توانست سالانه یک بار اطلاعات کامل را داشته باشد. این سامانه‌ها تا سال1380 بدین شکل کار خود را ادامه دادند.
از اوایل دهه 80 به تدریج سعی شد سامانه‌ها با استفاده از فناوری جدیدتر بازطراحی شوند. بر همین اساس برخی سامانه‌های جدید جایگزین قبلیها شدند. به عنوان مثال سامانه‌های پرسنل، حقوق و دستمزد و دانشآموزی در محیط ویندوز طراحی شدند اما از گذشته ارث بری کردند و تغییر پارادایم اتفاق نیفتاد. این سامانه‌ها به همان شکل مجزا البته با فناوری جدید فعالیت را ادامه دادند و همچنان مشکل پراکندگی اطلاعات وجود داشت.
تعدد سامانه‌ها و آمار متناقض
تعدد سامانه‌ها، وزارت آموزش و پرورش را به ویژه در بحث آمار با مشکل مواجه کرده بود، حتی گاهی مدیران قبلی اشاره می‌کردند که آمارها را وقتی از منابع مختلف - یعنی سیستم‌های متفاوت - می‌گیرند آمارهای متناقضی را مشاهده می‌کنند و طبیعتاً وقتی آمار دقیق نباشد برنامهریزی بر اساس آن آمار کار سخت و پیچیدهای است. به همین دلیل از اوایل دهه 90 تصمیم گرفته شد تا سامانه یکپارچه وزارت آموزش و پرورش طراحی شود که در سال‌های 91 و 92 کار مطالعاتی را شروع کردیم.
به تدریج سعی شد به این سمت برویم که سامانه‌ها را یکپارچه داشته باشیم اما چون وزارت آموزش و پرورش بسیار بزرگ و تعداد مخاطبان، اطلاعات و مشکلات دیتا بسیار زیاد است، اینها را در قالب یک پلتفرم ثابت اما در سه زیردسته تقسیم‌بندی کردیم، یعنی پلتفرم نرم‌افزاری یکی است و هر کدام از سیستم‌های منابع انسانی، دانشآموزی و مالی را روی آن طراحی، پیادهسازی و به تدریج توسعه دادیم. اما از آنجا که در نظر بود همچنان ارتباطشان با سیستم‌های قبلی حفظ شود و فرآیندهای وزارت آموزش و پرورش مختل نشوند، همزمان با فعالیت سیستم‌های قبلی هر بخش از سامانه‌های جدید که طراحی و پیادهسازی می‌شد، زیر بار میرفت و سعی می‌کردیم امور و چرخه اطلاعات دچار اختلال نشوند.
در یک سال گذشته وزیر آموزش و پرورش، تاکید بسیاری بر یکپارچه سازی سامانه‌های آموزش و پرورش داشتند و کار بیشتر از قبل سرعت گرفت و توانستیم بسیاری از بخشهای سامانه یکپارچه را اجرایی کنیم که در حضور رئیس جمهور رونمایی شد.
تسنیم: در وزارت آموزش و پرورش شاهد هستیم که در دوره‌های مختلف نرم‌افزارها و سامانه‌های مختلفی به صورت جزیره‌ای و غیریکپارچه تولید و استفاده شده و اطلاعات هر کدام از این نرم‌افزارها و سامانه‌ها در گوشه‌ای رها شده است. این موضوع درباره سوابق تحصیلی شامل مدارک و ریزنمرات و اتصال آنها به کد ملی هر فرد وجود دارد. برنامه وزارت آموزش و پرورش برای تولید یک سامانه یکپارچه که اطلاعات دانش‌آموزان، ریزنمرات و مدارک تحصیلی در آن تجمیع و مورد استفاده قرار گیرد، چیست؟
وزیر آموزش و پرورش ماموریت ویژه‌ای به ما داد تا بحث یکپارچهسازی سامانه‌ها را پیگیری کنیم و یکی از اقداماتی که انجام شد راه‌اندازی سیستم یکپارچه دانشآموزی وزارت آموزش و پرورش بود. این سیستم تحت عنوان "سیدا" به منظور نگهداری و ثبت و ضبط تمام سوابق تحصیلی، نمرات و اطلاعات انضباطی و پرورشی دانش‌آموزان در یک سیستم یکپارچه و همچنین ارائه خدمات مختلف از این بستر به دانش‌آموزان و اولیاء راه‌اندازی شد.
دسترسی به سامانه سیدا در اختیار مدیران، معلمان و مدارس است. علاوه بر آن برای ارائه خدمت به دانش‌آموزان و اولیاء، دسترسی جداگانهای از طریق درگاه (Portal) پادا (پرونده الکترونیک دانش‌آموزان) ایجاد کردیم که برخی از خدمات مانند کارت‌های ورود به جلسات آزمونهای مختلف، ارائه کارنامه و ثبت‌نام الکترونیکی هم اکنون در آن فعال شده‌اند و به تدریج تعداد این خدمات افزایش خواهند یافت. هر سال این سوابق به صورت نسلی نگهداری می‌شوند و از این به بعد مراجعه به این سوابق از طریق درگاه پادا انجام خواهد شد.
تسنیم: در سامانه سیدا اطلاعات و سوابق تحصیلی دانش‌آموزان از چه سالی در دسترس است؟
چون سیدا به تازگی راه‌اندازی شده است اطلاعات سال 1399 در آن موجود است و وقتی فرآیندهای مربوط به بسته شدن سال تحصیلی جاری انجام شود، تمام اطلاعات سناد و سیستم‌های جزیره‌ای قبلی مانند دانا به آن اضافه شده و همه سوابق یکجا نگهداری می‌شوند و از طریق درگاه پادا در دسترس دانش‌آموزان و اولیاء خواهد بود.
تسنیم: سوابق تحصیلی قدیمی مثلاً دهههای 50 و 60 و دوره‌‌ای که کد ملی نبوده است، چگونه قابل دسترسی است؟
در آموزش و پرورش از سال 1330 سوابق تحصیلی وجود دارد. بخشی از این سوابق تحصیلی الکترونیکی هستند اما مربوط به زمانی هستند که کد ملی نبوده است (حدودا سال‌های 1371 تا 1380). برای حل این مشکل رایزنی‌هایی را با ثبت احوال شروع کردیم تا این افراد را به صورت مکانیزه با استفاده از از سایر اطلاعات شناسنامهای مانند نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه شناسایی کنیم.
مذاکره با ثبت احوال برای سوابق تحصیلی قدیمی
چون همه این افراد بعداً کد ملی دریافت کرده‌اند و اطلاعاتشان در سامانه ثبت احوال موجود است. ممکن است درصدی هم باشند که اطلاعاتشان نقص داشته باشد و نتوانیم آنها را شناسایی کنیم که احتمالاً از راهکار فراخوان استفاده خواهیم کرد تا افراد به مناطق آموزش و پرورش مراجعه کرده و کد ملی را در اختیار قرار دهند.
بخشی دیگر از سوابق تحصیلی به صورت کاغذی و مربوط به قبل از سال 1371 هستند. در آن زمان سامانه الکترونیکی نبوده و سوابق به صورت پرونده‌‌ای کاغذی (فیزیکی) است که در مناطق نگهداری می‌شوند. در حال حاضر الکترونیکی سازی این بخش از سوابق تحصیلی قدیمی و ثبت آنها در سیستم جدید با درخواست افراد و در قالب صدور تاییدیه تحصیلی انجام می‌شود. البته بعد از آنکه کلیه داده‌های الکترونیکی موجود در آموزش و پرورش به سامانه جدید منتقل و به کد ملی افراد متصل شد، به تدریج اقدام به الکترونیکی سازی تمام سوابق تحصیلی کاغذی (سال‌های 1330 تا 1371) خواهیم کرد.
تسنیم: طراحی و پیادهسازی نرم‌افزارها و سامانه‌ها در وزارت آموزش و پرورش دارای چه روال و فرآیندی است؟ همچنان شرکت پژوهش و نوآوری صنایع آموزشی متصدی این امور است؟
شرکت پژوهش به عنوان پیمانکار ما در حوزه یکپارچهسازی از ابتدا مشغول به کار بوده است و الان نیز با آموزش و پرورش همکاری دارد. مطابق مقررات به عنوان یک شرکت خصوصی طرف قرارداد با وزارت آموزش و پرورش روال اداری لازم برای همکاری را طی می‌کند که فرآیند آن توسط معاونت برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش انجام می‌شود. تمام سیستم‌های آموزش و پرورش توسط این شرکت طراحی و پیادهسازی نشده و در اجرای برخی از آنها حضور داشته است.
این شرکت در سال 1371 به عنوان یک شرکت دولتی تاسیس شده بود تا امور فناوری اطلاعات را برای آموزش و پرورش انجام دهد و بعداً با توجه به قوانین خصوصی شد. دانش برخی سامانه‌ها در اختیار این شرکت بود و پشتیبانی آنها هر ساله بر اساس قوانین موجود و تشریفات مناقصه به این شرکت واگذار شده است. علاوه بر این شرکت، شرکت‌های دیگری هم با آموزش و پرورش همکاری داشتهاند و این طور نیست که فقط شرکت پژوهش و نوآوری صنایع آموزشی باشد. در 10 تا 15 سال گذشته بیش از 20 شرکت مختلف در حوزه فناری اطلاعات در وزارت آموزش و پرورش فعالیت کرده‌اند.
در خصوص روال و فرآیند طراحی و پیادهسازی، کاری که هم اکنون در حوزه یکپارچهسازی سامانه‌ها انجام می‌شود را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: بخش اول هسته اصلی است که یکپارچه سازی را براساس آن پیش می‌بریم و تمام داده‌ها و اطلاعات مربوط به دانش‌آموزان، منابع انسانی و مالی بر روی این هسته قرار میگیرد. بخش دوم، خدمات (Services) مختلفی است که اطلاعات مورد نیاز خودشان را از هسته اصلی دریافت می‌کنند. این خدمات ممکن است مربوط به دانش‌آموزان، معلمان و یا سایر بخش‌ها باشند و توسط شرکت‌های مختلفی ارائه شوند. به عنوان مثال شاد هم‌اکنون در حال ارائه خدمت و شرکت پشتیبان آن همراه اول است. اطلاعاتی که شاد در حوزه دانشآموزی و کلاس بندی نیاز دارد را از بستر یکپارچه ما دریافت می‌کند.
بنابراین انحصاری وجود ندارد و رقابت در ارائه خدمات مختلف وجود دارد. سیستم‌های مختلف با شرکت‌ها و تیم‌های مختلف در حال فعالیت هستند اما آن بخشی از اطلاعات که حاکمیتی است (هسته اصلی)، در قالبی سیستمی یکپارچه کاملاً در اختیار وزارت آموزش و پرورش است.
تسنیم: یکپارچهسازی سامانه‌های آموزش و پرورش چه مزایایی دارد؟
با ایجاد یک انبار داده کامل و متمرکز از اطلاعات آموزش و پرورش میتوانیم یک داشبورد مدیریتی یا هوش تجاری طراحی و با استفاده از این داده‌ها، گزارش‌های مختلف مورد نیاز وزارت آموزش و پرورش را تهیه و در اختیار مدیران در تمامی سطوح، از سطح وزیر آموزش و پرورش با سطح دسترسی خاص خود تا سطوح ادارات کل استانها، مناطق و مدارس قرار دهیم. همچنین دیگر مشکل اختلاف در آمارها را هم نخواهیم داشت.
تشریح دلایل اخلال در ارائه کارنامه و ثبت‌نام الکترونیکی دانش‌آموزان/ شفافیتی که مختل شد!ضعف زیرساخت الکترونیک "پیش ثبت‌نام" پایه هفتم مدارس شاهد را هم به تاخیر انداختانتهای پیام /
منبع: تسنیم
کلیدواژه: دانش آموزان وزارت آموزش و پرورش ۸ ۴۲ درصد ۳ ۴۶ درصد دانش آموزان وزارت آموزش و پرورش وزارت آموزش و پرورش افزارها و سامانه آموزش و پرورش سازی سامانه ها طراحی و پیاده سوابق تحصیلی منابع انسانی دانش آموزان شرکت پژوهش آن زمان سال 1371 کد ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۹۱۳۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چند ترفند ساده برای آنکه هوش مصنوعی، اطلاعات شما را ندزدد
هر محتوایی که در سطح اینترنت مشاهده می‌کنید، به‌احتمال‌زیاد جمع‌آوری شده و برای آموزش نسل کنونی هوش مصنوعی مولد مورداستفاده قرار گرفته است. مدل‌های زبان بزرگ مثل ChatGPT و ابزارهای تولیدکنندهٔ تصویر با انبوهی از داده‌های ما تغذیه می‌شوند. حتی اگر این داده‌ها برای ساخت چت‌بات به کار نروند، می‌توانند در ویژگی‌های دیگر یادگیری ماشین استفاده شوند.
به گزارش خبرآنلاین و به نقل از زومیت، شرکت‌های فناوری برای جمع‌آوری داده‌هایی که به گفته خودشان برای خلق هوش مصنوعی مولد ضروری‌اند، سرتاسر وب را با بی‌توجهی به حقوق مؤلفان، قوانین کپی‌رایت و حریم خصوصی کاربران، کاویده‌اند و از هر داده‌ای که به دست آورده‌اند، برای آموزش هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند. شرکت‌هایی هم که انبوهی از اطلاعات کاربران را در اختیار دارند، به دنبال سهمی از سود صنعت هوش مصنوعی هستند.
بر اساس مقاله وایرد، اگر شما هم نگرانید که داده‌هایتان مورداستفادهٔ هوش مصنوعی قرار بگیرد، با ماه همراه شوید تا به بررسی راهکارهای جلوگیری از دسترسی هوش مصنوعی به اطلاعات خصوصی بپردازیم. البته پیش از آنکه به روش‌های جلوگیری از دسترسی هوش مصنوعی به اطلاعات خصوصی بپردازیم، بهتر است سطح انتظارات را در حد واقع‌بینانه نگه‌داریم. بسیاری از شرکت‌های توسعه‌دهندهٔ هوش مصنوعی از مدت‌ها قبل اقدام به جمع‌آوری گستردهٔ داده‌های وب کرده‌اند؛ بنابراین، احتمالاً هر آنچه تا امروز منتشر کرده‌اید، هم‌اکنون در سیستم‌های آنها ذخیره شده است. این شرکت‌ها دربارهٔ اطلاعاتی که استخراج یا خریداری کرده‌اند، شفاف عمل نمی‌کنند و اطلاعات ما در این زمینه بسیار مبهم است.
شرکت‌ها می‌توانند فرایند انصراف از استفادهٔ داده‌ها را برای آموزش هوش مصنوعی پیچیده کنند. بسیاری از افراد دربارهٔ مجوزهایی که پذیرفته‌اند یا نحوهٔ به‌کارگیری داده‌ها، دید روشنی ندارند. این موضوع مربوط به قبل از زمانی است که به قوانین مختلف، مانند حمایت از حقوق مالکیت فکری و قوانین قدرتمند حفظ حریم خصوصی اروپا، توجه شود. فیس‌بوک، گوگل و شرکت‌های دیگر، در اسناد مربوط به حریم خصوصی خود ذکر کرده‌اند که شاید از داده‌های شما برای آموزش هوش مصنوعی استفاده کنند.
فهرست زیر فقط شامل شرکت‌هایی می‌شود که درحال‌حاضر راهکاری برای منع دسترسی آنها به داده‌های شخصی کاربران برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی ارائه می‌دهند. ذخیره‌سازی فایل‌ها در سرویس‌های ابری، مزایای زیادی دارد؛ اما این فایل‌ها می‌توانند برای مقاصد دیگر نیز مورداستفاده قرار بگیرند. بر اساس اسناد شرکت‌هایی مانند ادوبی و آمازون، داده‌های ذخیره‌شده در فضای ابری آنها می‌تواند برای آموزش الگوریتم‌های یادگیری ماشین به کار رود.
گوگل جمنای
اگر از چت‌بات گوگل جمنای (Gemini) استفاده می‌کنید، باید بدانید کارشناسان انسانی برخی مکالمات شما را برای بررسی و بهبود مدل هوش مصنوعی بازبینی می‌کنند. به‌هرحال، می‌توانید این دسترسی را لغو کنید. بدین منظور جمنای را در مرورگر خود باز کرده، روی بخش Activity کلیک و سپس از منوی کشویی Turn Off را انتخاب کنید. در این قسمت، می‌توانید صرفاً فعالیت جمنای را غیرفعال کنید و یا با انتخاب گزینهٔ Delete data، هم دسترسی را لغو کرده و هم اطلاعات مکالمات گذشته را پاک کنید.
نکتهٔ مهم اینکه با غیرفعال‌سازی دسترسی جمنای به داده‌های شخصی خود، مکالمات آتی شما دیگر برای بازبینی در دسترس نخواهد بود، اما اطلاعات مکالمات قبلی که برای بررسی انتخاب شده‌اند، همچنان تا سه سال نزد گوگل باقی خواهند ماند.
ChatGPT و DALL-E
هنگام استفاده از چت‌بات‌ها، ناخواسته اطلاعات شخصی زیادی را فاش می‌کنیم. OpenAI به‌عنوان توسعه‌دهندهٔ چت‌بات محبوب ChatGPT به کاربران اختیاراتی برای کنترل داده‌هایشان می‌دهد. این اختیار شامل جلوگیری از استفاده از اطلاعات برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی آینده می‌شود.
طبق صفحات راهنمای OpenAI، کاربران وب ChatGPT که حساب کاربری ندارند، باید به بخش تنظیمات (Settings) مراجعه و گزینهٔ Improve the model for everyone را غیرفعال کنند. اگر حساب کاربری دارید و از طریق مرورگر وب وارد شده‌اید، باید به بخش ChatGPT بروید و سپس در مسیر Settings و Data Controls، گزینهٔ Chat History & Training را خاموش کنید. درصورتی‌که از اپلیکیشن‌های موبایل ChatGPT استفاده می‌کنید، به Settings مراجعه کرده و Data Controls را انتخاب کنید و درنهایت گزینهٔ Chat History & Training را خاموش کنید.
صفحات پشتیبانی OpenAI هشدار می‌دهند که تغییر تنظیمات دسترسی به داده‌های شخصی در مرورگر یا دستگاه خاص، روی سایر مرورگرها یا دستگاه‌های شما همگام‌سازی نمی‌شود؛ بنابراین، باید این کار را در هرجایی که از ChatGPT استفاده می‌کنید، انجام دهید.
فعالیت‌های OpenAI فراتر از ChatGPT است. این استارتاپ برای ابزار تولید تصویر Dall-E 3 نیز فرمی در نظر گرفته است که به شما امکان می‌دهد با ارسال آن، تصاویر موردنظر خود را از مجموعه داده‌های آموزشی آینده حذف کنید. در این فرم باید نام، ایمیل، مالکیت حق نشر تصویر، جزئیات تصویر و اصل تصویر را آپلود کنید. OpenAI همچنین می‌گوید اگر حجم زیادی از تصاویر را به‌صورت آنلاین میزبانی می‌کنید که نمی‌خواهید برای آموزش داده‌ها استفاده شوند، شاید اضافه کردن GPTBot به فایل robots.txt وبسایت محل میزبانی تصاویر، روش کارآمدتری باشد.
Perplexity
Perplexity استارتاپی است که با استفاده از هوش مصنوعی در جست‌وجوی وب و یافتن پاسخ سؤالات به کاربران کمک می‌کند. این ابزار مثل سایر نرم‌افزارهای مشابه، به‌صورت پیش‌فرض رضایت شما برای استفاده از تعاملات و داده‌هایتان را در جهت بهبود هوش مصنوعی خود دریافت می‌کند. برای غیرفعال کردن این مورد، روی نام کاربری خود کلیک کنید، به بخش Account بروید و AI Data Retention را در حالت غیرفعال قرار دهید.
ادوبی
اگر از حساب کاربری شخصی ادوبی استفاده می‌کنید، غیرفعال کردن این قابلیت به‌سادگی امکان‌پذیر است. بدین منظور باید در صفحهٔ حریم خصوصی ادوبی به بخش Content analysis بروید و کلید مربوطه را خاموش کنید. برای حساب‌های تجاری یا آموزشی، این امکان به‌صورت مجزا برای تک‌تک کاربران وجود ندارد و برای غیرفعال‌سازی آن باید با مدیر سیستم تماس بگیرید.
وردپرس
وردپرس گزینه‌ای برای جلوگیری از اشتراک‌گذاری داده‌ها با سرویس‌های شخص ثالث دارد. برای فعال کردن این قابلیت، در پنل مدیریت وبسایت، روی Settings و بعدازآن General و سپس Privacy کلیک کرده و درنهایت تیک گزینهٔ Prevent third-party sharing را بزنید. سخنگوی Automattic می‌گوید: «ما در حال همکاری با خزنده‌های وب ازجمله Common Crawl هستیم تا جلوی دسترسی و فروش غیرمجاز محتوای کاربران را بگیریم.»
Grammarly
در حال حاضر، کاربران عادی گرمرلی (Grammarly) امکان لغو استفاده از داده‌هایشان را برای بهبود مدل یادگیری ماشین این سرویس ندارند. این امکان فقط برای حساب‌های تجاری (Business Account) در دسترس است که به‌صورت خودکار قابل مدیریت بوده و نیازی به درخواست مستقیم کاربر ندارد.
برای لغو دسترسی گرمرلی در حساب‌های تجاری، به تنظیمات حساب کاربری (Account Settings) مراجعه، روی تب Data Settings کلیک و سپس گزینهٔ Product Improvement & Training را غیرفعال کنید. همچنین، حساب‌های تجاری تحت مدیریت مانند حساب‌های آموزشی و حساب‌های خریداری‌شده از طریق نمایندهٔ فروش گرمرلی، به‌صورت خودکار از فرایند آموزش مدل هوش مصنوعی مستثنی هستند.
Quora
Quora ادعا می‌کند درحال‌حاضر از پاسخ‌ها، پست‌ها یا نظرات کاربران برای آموزش هوش مصنوعی استفاده نمی‌کند. این شرکت همچنین هیچ‌گونه دادهٔ کاربری را برای آموزش هوش مصنوعی به فروش نمی‌رساند. به‌هرحالQuora هم گزینه‌ای برای انصراف از این موضوع در نظر گرفته است. برای این کار، به صفحهٔ Settings بروید، روی Privacy کلیک و سپس Allow large language models to be trained on your content را غیرفعال کنید.
البته امکان دارد Quora همچنان از برخی پست‌های خاص برای آموزش مدل‌های زبان بزرگ (LLM) استفاده کند. صفحات راهنمای این شرکت توضیح می‌دهند درصورتی‌که به پاسخ تولیدشده با هوش مصنوعی، پاسخ دهید، شاید اطلاعات آن، برای آموزش هوش مصنوعی مورداستفاده قرار گیرد. این شرکت اشاره می‌کند که احتمال استخراج داده‌ها از طرف شرکت‌های متفرقه نیز وجود دارد.
Tumblr
شرکت Automattic، مالک وب‌سایت‌های Tumblr و WordPress.com، اعلام کرده که با همکاری شرکت‌های هوش مصنوعی قصد دارد از مجموعه داده‌های عظیم و منحصربه‌فرد محتوای منتشرشده در پلتفرم‌های خود برای آموزش هوش مصنوعی استفاده کند. سخنگوی این شرکت تأکید کرده است که ایمیل‌های کاربران و محتوای خصوصی شامل این همکاری نخواهد شد.
درصورتی‌که در Tumblr وبلاگ شخصی دارید، می‌توانید با مراجعه به Settings، انتخاب وبلاگ، کلیک روی آیکون چرخ‌دنده، رفتن به بخش Visibility و فعال کردن گزینهٔ Prevent third-party sharing مانع استفاده از محتوای خود برای آموزش هوش مصنوعی شوید. همچنین بر اساس صفحات پشتیبانی Tumblr، پست‌های صریح، وبلاگ‌های حذف‌شده و وبلاگ‌های دارای رمز عبور یا خصوصی به‌هیچ‌وجه با شرکت‌های دیگر به اشتراک گذاشته نمی‌شوند.
اسلک
شاید برایتان عجیب باشد، اما حتی همان پیام‌های ردوبدل شدهٔ به‌ظاهر بی‌اهمیت در اسلک محل کارتان هم ممکن است برای آموزش مدل‌های این پلتفرم استفاده شوند. بر اساس گفتهٔ معاون بخش محصول اسلک، این پلتفرم از سالیان گذشته در محصولاتش از یادگیری ماشین برای ارائهٔ قابلیت‌هایی مثل پیشنهاد کانال و ایموجی استفاده می‌کند.
اگرچه اسلک از داده‌های مشتریان برای آموزش مدل زبان بزرگ محصول هوش مصنوعی خود استفاده نمی‌کند، اما می‌تواند از تعاملات شما برای بهبود قابلیت‌های یادگیری ماشینی نرم‌افزار بهره ببرد. درصورتی‌که از حساب سازمانی اسلک استفاده می‌کنید، امکان انصراف از این فرآیند وجود ندارد.
تنها راه برای لغو اشتراک اسلک، ارسال ایمیل از طرف مدیر سیستم به آدرس feedback@slack.com است. موضوع ایمیل باید Slack Global model opt-out request باشد و URL سازمان نیز در آن درج شود. اسلک هیچ جدول زمانی برای مدت‌زمان انجام فرایند لغو اشتراک ارائه نمی‌دهد، اما پس از تکمیل آن باید ایمیل تأیید برای شما ارسال کند.
وبسایت اختصاصی
اگر وبسایت اختصاصی خود را راه‌اندازی کرده‌اید، می‌توانید با به‌روزرسانی فایل robots.txt از ربات‌های هوش مصنوعی بخواهید صفحاتتان را کپی نکنند. بسیاری از وب‌سایت‌های خبری اجازه نمی‌دهند ربات‌های هوش مصنوعی مقالاتشان را مرور کنند. برای مثال، فایل robots.txt وبسایت WIRED اجازهٔ دسترسی به ربات‌های OpenAI، گوگل، آمازون، فیس‌بوک، Anthropic و Perplexity و بسیاری دیگر را نمی‌دهد.
این قابلیت صرفاً برای ناشران محتوا کاربرد ندارد. هر وب‌سایتی می‌تواند با اضافه کردن دستور disallow به فایل robots.txt، ربات‌های هوش مصنوعی را از دسترسی به سایت خود منع کند.
۵۴۵۴
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901798
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند